Kurhan i pogańskie cmentarzysko

Rekonstrukcja kurhanu

W trakcie drugiego etapu badań archeologicznych grodziska, w 1990 roku, pod nawarstwieniami wału datowanego na XI wiek odsłonięto kopiec usypany z kamieni narzutowych średniej wielkości. Obiekt ten przez badaczy został zinterpretowany jako rozsypisko kamiennego kurhanu. W interpretacji Tadeusza Baranowskiego i Leszka Gajewskiego byłaby to pozostałość po pogańskim cmentarzysku datowanym wstępnie na okres VII-VIII wieku z możliwością jego wcześniejszego założenia nawet w VI wieku.

Fragment naczynia VIII w (fot. M Osiadacz)

W warstwach odsłoniętych w pobliżu kurhanu zaobserwowano występowanie przepalonych kości oraz fragmenty ceramiki. Skupiska ceramiki zostały określone jako pozostałości pochówków ciałopalnych. Sam kurhan usypany został na powierzchni niewielkiego wzniesienia na warstwie piasków silnie przesyconych spalenizną, zawierającej przepalone kości, ułamki ceramiki oraz zabytki w postaci niewielkiego kółeczka ze stopu miedzi oraz blaszkę z takiego samego surowca. Ubogi inwentarz zabytkowy typowy jest dla wczesnosłowiańskich pochówków podobnie jak obecność węgli drzewnych i fragmentów spalonych kości. Potwierdzałoby to interpretację obiektu jako pozostałości cmentarzyska.

Kamienny kurhan (fot T Baranowski)

W trakcie opracowania materiałów do monografii grodziska, w dokumentacji badań z pierwszego etapu prac wykopaliskowych (1958-1965) stwierdzono obecność dwu kolejnych rozsypisk kamiennych znajdujących się na podobnym poziomie na szczycie tego samego wzniesienia w pobliżu kopca odkrytego w 1990 roku. Przez odkrywców określone zostały jako bruki kamienne. Sądząc z dokumentacji, co najmniej jeden z nich został przykryty w okresie późniejszym przez nawarstwienia wału z XI wieku, podobnie jak kopiec odkryty w 1990 roku. Można przypuszczać, że są to pozostałości dwóch kolejnych kurhanów związanych z pogańskim cmentarzyskiem.

Kurhan (rys. archiwum IAEPAN)

Według odkrywców, kopiec ujawniony w 1990 roku znajdował się poza zasięgiem wałów najstarszego grodu wzniesionego w IX wieku. Analiza przebiegu wałów tego obiektu wykonana ostatnio pozwala jednak sądzić, że umocnienia te przebiegały dalej na południe. Oznaczałoby to, że kopce znajdowały się we wnętrzu obiektu. Obecnie wydaje się, że należy w pewien sposób skorygować datowanie warstw związanych z kamiennym kurhanem. W warstwie na której wzniesiono kamienny kopiec oraz w warstwie która uformowała się po jego wzniesieniu, znajduje się ceramika, która może być datowana najwcześniej na okres od VIII wieku.

 

Dariusz Wyczółkowski

© MOZK 2024  |  BEVEL STUDIO